Μέχρι τώρα, το καθοριστικό χαρακτηριστικό της εμπορικής πολιτικής της κυβέρνησης Τραμπ υπήρξε μια ανησυχητική αλλά αόριστη απερισκεψία.
Η νέα απόφαση του υπουργείου Εμπορίου των ΗΠΑ σχετικά με τη διαμάχη της Boeing με τον καναδικό κατασκευαστή αεροσκαφών Bombardier, δείχνει τη ζημιά που έρχεται όταν η κυβέρνηση γίνεται συγκεκριμένη.
Οι κανόνες που ρυθμίζουν το εμπόριο δεν μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς συγκράτηση και δέσμευση για μια φιλελεύθερη οικονομική τάξη. Η κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στερείται και των δύο.
Η καταγγελία της Boeing επισημαίνει ότι η καναδική και βρετανική κυβέρνηση επιχορηγούν ένα νέο επιβατικό αεροσκάφος κατά παράβαση των εμπορικών κανόνων και ότι η Bombardier το «σκοτώνει» (πωλώντας το κάτω από το κόστος) στην αγορά των ΗΠΑ. Η προκαταρκτική διαπίστωση αυτής της εβδομάδας προτείνει έναν παράλογα υψηλό δασμό – περισσότερο από 200 τοις εκατό – ως λύση για την καταγγελία επιδότησης. Το εύρημα σχετικά με το ντάμπινγκ, με πιθανότητα νέων δασμών, θα ακολουθήσει σύντομα.
Αν οι τελικές αποφάσεις, που αναμένονται το επόμενο έτος, επιβεβαιώσουν αυτή την κρίση, οι ΗΠΑ ουσιαστικά απαγορεύουν το αεροπλάνο της Bombardier από την αγορά. Ήδη η απειλητική ενέργεια πληγώνει σοβαρά την εταιρεία, θέτοντας πολλές θέσεις εργασίας σε κίνδυνο στον Καναδά και το Ηνωμένο Βασίλειο, ακόμα και στις ΗΠΑ (όπου κατασκευάζονται μέρη για το αεροπλάνο). Η αντιδρώντας είναι πιθανή, απειλώντας με μια αμοιβαία καταστροφική σπείρα προστατευτικών ενεργειών. Το μέλλον της Βορειοαμερικανικής Συμφωνίας Ελευθέρων Συναλλαγών, την οποία προσπαθούν να αναθεωρήσουν οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και το Μεξικό, θα αμφισβητηθεί και πάλι.
Η βάση για την απόφαση δεν έχει εξηγηθεί, αλλά φαίνεται αμφισβητήσιμη στην καλύτερη περίπτωση. Η κυβέρνηση του Καναδά υποστηρίζει τη Bombardier – ακριβώς όπως, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, η κυβέρνηση των ΗΠΑ υποστηρίζει τη Boeing. Ωστόσο, η ιδέα ότι η στήριξη αυτή έχει βλάψει τη Boeing είναι υπερβολική, έχοντας κατά νου ότι δεν κατασκευάζει αεροσκάφος που να ανταγωνίζεται άμεσα με το εν λόγω αεροσκάφος και ότι το μερίδιο της Boeing στην παγκόσμια αγορά επιβατικών αεροσκαφών είναι πολύ μεγαλύτερο από της Bombardier.
Η καταγγελία της αμερικανικής εταιρείας μοιάζει με τη δράση μιας καλώς συνδεδεμένης σχεδόν μονοπωλιακής εταιρείας, με πρόθεση να εξοντώσει ανταγωνιστή της χωρίς να κατηγορηθεί γι’ αυτό. Και το υπουργείο Εμπορίου φαίνεται να λέει, «Είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε».
Η έξυπνη εμπορική πολιτική θέτει τα συμφέροντα των καταναλωτών πάνω από τα συμφέροντα των παραγωγών. Ο ανταγωνισμός είναι καλός για τους καταναλωτές – αλλά δεν αρέσει στους κατεστημένους παραγωγούς και θα προσπαθήσουν να τον περιορίσουν όπου μπορούν. Εάν οι κυβερνήσεις ξεχάσουν αυτό το γεγονός και τεθούν στην υπηρεσία των παραγωγών τους, τότε ο ανταγωνισμός, η καινοτομία και το βιοτικό επίπεδο είναι όλα σε κίνδυνο.
Η φιλελεύθερη εμπορική τάξη δεν είναι αυτοσυντηρούμενη. Οι κανόνες της δεν αρκούν για να εμποδίσουν τις κυβερνήσεις να επιδιώξουν μια πορεία προς τον μερκαντιλισμό της φτωχοποίησης του γείτονα. Ο πρόεδρος Τραμπ μπορεί να πιστεύει ότι η προσέγγισή του στο εμπόριο είναι καλή για τις ΗΠΑ. Δεν θα μπορούσε να κάνει μεγαλύτερο λάθος.