Οι αγορές απολαμβάνουν ένα παρατεταμένο ράλι με χαμηλή μεταβλητότητα που αποδίδεται, εν μέρει, στην αβεβαιότητα γύρω από τις προοπτικές της δημοσιονομικής πολιτικής.
Οι χρηματοοικονομικές συνθήκες έχουν χαλαρώσει σημαντικά, ανοίγοντας στις Κεντρικές Τράπεζες ένα “παράθυρο” ευκαιρίας να συσφίξουν την πολιτική τους. Το δίλημμα για τις κεντρικές τράπεζες είναι πόσο γρήγορα μπορεί να αποσυρθεί η διευκολυντική νομισματική πολιτική με “φόντο” την πολιτική αβεβαιότητα και τον πληθωρισμό κάτω του στόχου. Συνέπεια θα μπορούσε να είναι η υπερφόρτωση των χρηματοοικονομικών συνθηκών που θα μπορούσε με τη σειρά της να οδηγήσει σε υπερβολική πτώση πραγματικών των επιτοκίων και σε διόρθωση της αγοράς.
Προκειμένου να αποφευχθεί η χρηματοπιστωτική αστάθεια, η νομισματική πολιτική παρέμενε πιο χαλαρή από ό,τι επιθυμούσαν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα “βλέπει” ισχυρότερη ανάπτυξη, αλλά είναι επιφυλακτική σε σχέση με τον πληθωρισμό. Αυτό έχει προκαλέσει μια απόκλιση πολιτικής εντός της ΕΚΤ όπου η επιθυμία για χαμηλότερα επιτόκια έχει μειωθεί, αλλά η ποσοτική χαλάρωση ή οι αγορές περιουσιακών στοιχείων συνεχίζονται. Αυτή η απόκλιση πολιτικής δημιούργησε μια κατάσταση στην οποία η πραγματική πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ αυξήθηκε και οι αποδόσεις των ομολόγων έγιναν πιο αρνητικές. Και οι δύο αυτές καταστάσεις δημιουργούν εμπόδια στην ισχυρότερη ανάπτυξη που απαιτείται στην Ευρωζώνη ούτως ώστε ο πληθωρισμός να φθάσει στο στόχο του 2% της ΕΚΤ. Για τους λόγους αυτούς, η ΕΚΤ μπορεί να αποφασίσει να παρατείνει το QE το 2018.
ΕΚΤ: Τα αρνητικά επιτόκια και το ευρώ
Η Τράπεζα της Ιαπωνίας έχει περιορίσει την ποσοτική χαλάρωση μειώνοντας τις αγορές στοιχείων ενεργητικού κατά μήκος της καμπύλης αποδόσεων, με εξαίρεση τους 10ετείς τίτλους. Αυτή η προσέγγιση έχει κρατήσει το γεν αιχμάλωτο στο spread μεταξύ των αμερικανικών και των ιαπωνικών 10ετών ομολόγων, “συνδέοντας” αποτελεσματικά το νόμισμα με το δολάριο. Τα μακροπρόθεσμα κόστη αντιστάθμισης του γεν έχουν μειωθεί, δίνοντας στους ανά τον κόσμο επενδυτές πρόσβαση σε φθηνή χρηματοδότηση και συμβάλλοντας στις χαλαρότερες παγκόσμιες χρηματοοικονομικές συνθήκες. Αλλά με το γεν να επηρεάζεται πολύ από την πολιτική της Federal Reserve, γεγονός που έχει συμβάλει στην πρόσφατη ενίσχυσή του, η Τράπεζα της Ιαπωνίας ενδέχεται να χρειαστεί να προσαρμόσει την πολιτική του να προσπαθεί να ελέγξει την καμπύλη αποδόσεων, προκειμένου να εμποδίσει τυχόν υπερβολική ενίσχυση του γεν και επιστροφή του αποπληθωρισμού.
Τράπεζα της Ιαπωνίας: Το tapering και το γεν
Το απρόσμενο αποτέλεσμα των πρόωρων εκλογών του Ηνωμένου Βασιλείου όχι μόνο αποδυνάμωσε τη λίρα, αλλά χαλάρωσε ακόμη περισσότερο τις χρηματοοικονομικές συνθήκες. Η πολιτική αβεβαιότητα σχετικά με τις διαπραγματεύσεις για το Brexit μπορεί να επηρεάσει την εγχώρια οικονομία και αυτό να προκαλέσει υποτίμηση της λίρας στα επίπεδα των 1,20 δολαρίων που καταγράφηκαν νωρίτερα φέτος, διατηρώντας τις οικονομικές συνθήκες χαλαρές και ασκώντας παράλληλα ανοδικές πιέσεις στον πληθωρισμό. Η Τράπεζα της Αγγλίας θα πρέπει να συσφίξει την πολιτική, αλλά με δεδομένη την εσωτερική πολιτική αβεβαιότητα και το εύθραυστο συναίσθημα, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής είναι πιθανό να βαδίσουν προσεκτικά. Αυτό μπορεί να αυξήσει την αδυναμία της λίρας και ενδεχομένως να οδηγήσει τον πληθωρισμό στα επίπεδα του 2009 -κοντά στο 5%.
Τράπεζα της Αγγλίας: Η λίρα και οι χρηματοοικονομικές συνθήκες
Σε πρόσφατη ομιλία του, ο διοικητής της Fed, Jerome Powell, περιέγραψε τις περιπτώσεις για μια προσέγγιση “πατώματος” και “διαδρόμου” στη νομισματική πολιτική. Σε ένα σύστημα διαδρόμου, ένα σημαντικό ποσό αποθεματικών θα αποσύρεται από το χρηματοπιστωτικό σύστημα, ένα σύστημα πατώματος πιθανότατα θα διατηρούσε αποθεματικά 300 δισ. δολαρίων έως 1 τρισ. δολαρίων. Το τελευταίο σημαίνει ότι θα αποσύρονται λιγότερα πάγια από τον ισολογισμό της Fed, γεγονός που μπορεί να κρατήσει τα μακροπρόθεσμα επιτόκια χαμηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Εάν επιλεγεί ένα σύστημα διαδρόμου, το πραγματικό επιτόκιο των ομοσπονδιακών κεφαλαίων θα μπορούσε κάποιες φορές να αυξάνεται πάνω από τους τόκους των πλεοναζόντων αποθεματικών. Η επιλογή της Fed μπορεί να πέσει κάπου ανάμεσα στα δύο συστήματα. Αυτό μπορεί να συνεπάγεται μια πολύ πιο επίπεδη καμπύλη αποδόσεων με δυνατότητα αναστροφής μέχρι το 2018, ένα αντιφατικό μήνυμα για την τρέχουσα πολιτική της Fed παρά τις πολύ εύκολες οικονομικές συνθήκες.
Τα συστήματα “πατώματος” και “διαδρόμου” της Fed
Τα τέσσερα διλήμματα των κεντρικών τραπεζών έχουν κάτι κοινό. Όλα αντιπροσωπεύουν τις αντίθετες επιλογές πολιτικής που οδηγούν σε ένα αποτέλεσμα: υπερπληθωρισμένες παγκόσμιες χρηματοοικονομικές συνθήκες που περιορίζουν τη μεταβλητότητα κάτω από τα φυσικά επίπεδα, αμβλύνουν τις παγκόσμιες καμπύλες αποδόσεων των κρατικών τίτλων και ωθούν τους πολλαπλασιαστές των μετοχών σε προ κρίσης επίπεδα. Δεδομένου ότι εξακολουθούν να υπάρχουν αμφιβολίες σχετικά με το βαθμό δημοσιονομικών μέτρων στήριξης που μπορεί να προκύψουν, οι κεντρικές τράπεζες εφαρμόζουν πολύ πιο χαλαρές πολιτικές που θα μπορούσαν να αποτελέσουν πρόδρομο για μια κατάσταση “πίσω από την καμπύλη”. Οι βιτζιλάντε των ομολόγων και των μετοχών που μένουν χαμηλά στις σημερινές εξαιρετικά ευνοϊκές οικονομικές συνθήκες μπορεί να είναι τελικά “στη μέρα τους”.