Η προθεσμία του Μαρτίου του 2019 για το Brexit πλησιάζει ολοένα περισσότερο και οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη –αλλά η βρετανική κυβέρνηση εξακολουθεί να μην ξέρει τι θέλει.
Η αποτυχία να θέσει έναν πιο ξεκάθαρο στόχο, πόσω μάλλον να χαράξει μια στρατηγική για να τον πετύχει, δεν προκαλεί τόσο μεγάλη έκπληξη δεδομένου του χάους που προκάλεσε η απόφαση της πρωθυπουργού Theresa May να προκηρύξει πρόωρες εκλογές. Είναι παρολ’ αυτά αδικαιολόγητη.
Η αίσθηση του επείγοντος της May, αν υπάρχει, δεν ακύρωσε τις καλοκαιρινές της διακοπές. Ελπίδα είναι να επιστρέψει στο Λονδίνο πιο δραστήρια μετά από νηφάλια σκέψη και με αντίληψη της επαπειλούμενης καταστροφής –γιατί αυτό θα σήμαινε για τη χώρα της ένα Brexit στο χείλος του γκρεμού και κάθε εβδομάδα που περνά το καθιστά ολοένα πιο πιθανό.
Ο σωστός στόχος είναι ξεκάθαρος εδώ και μήνες. Το Ηνωμένο Βασίλειο χρειάζεται μια μεταβατική συμφωνία εξόδου που θα διατηρεί προσωρινά τα περισσότερα από τα υφιστάμενα δικαιώματά και υποχρεώσεις του που απορρέουν από τη συμμετοχή του στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι όροι ενός διακανονισμού που θα έχει διάρκεια θα χρειαστούν πολύ πιο μακρά διαπραγμάτευση από αυτή που επιτρέπει η προθεσμία του 2019. Η εναλλακτική λύση αντί μιας βραχυπρόθεσμης συμφωνίας είναι η βίαιη έξοδος από την ΕΕ χωρίς καμία συμφωνία, κάτι που θα αποτελούσε οικονομική καταστροφή για το Η.Β.
Για εβδομάδες, το υπουργικό συμβούλιο της May, ήταν διχασμένο σχετικά με την ιδέα μιας μεταβατικής ρύθμισης. Τον τελευταίο καιρό, φαίνεται, ότι οι απόψεις συγκλίνουν κάπως. Αλλά η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη αποφασίσει ποια μορφή θα πρέπει να λάβει μια τέτοια συμφωνία –όπως το πόσο καιρό θα διαρκέσει, και ποιες πτυχές της σχέσης Ηνωμένου Βασιλείου-ΕΕ θα πρέπει να διατηρηθούν προσωρινά σε ισχύ. Η δέσμευση για την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων είναι ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη.
Το νόημα ενός προσωρινού διακανονισμού είναι να παρακαμφθούν αυτές οι διαφορές και να αντιμετωπιστούν μετά, και όχι πριν, τον Μάρτιο του 2019. Αυτά που έχουν σημασία -συμπεριλαμβανομένης της ελεύθερης κυκλοφορίας- θα πρέπει να περιμένουν. Και η Βρετανία δεν πρέπει να θέτει προθεσμίες για να φτάσει σε έναν μακροπρόθεσμο διακανονισμό. Μπορεί η ΕΕ να θέλει να επιταχύνει τη διαδικασία, ωστόσο η Βρετανία θα πρέπει να είναι πρόθυμη να το τραβήξει όσο περισσότερο μπορεί.
Σίγουρα η προσέγγιση αυτή θα κινήσει υποψίες στο Η.Β. ότι είναι ένας τρόπος να ανατραπεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και να αποφευχθεί εντελώς το Brexit – αλλά οι φόβοι (δυστυχώς) είναι υπερβολικοί. Ως μη μέλος της Ένωσης, διατηρώντας σχεδόν το σύνολο των υποχρεώσεων και χωρίς να έχει λόγο στις μελλοντικές αποφάσεις της ΕΕ, η θέση του Η.Β. δεν θα ήταν πολιτικά βιώσιμη. Αυτό είναι ένα στοιχείο, όχι ένα πείραγμα: Λέει στους σκεπτικιστές ότι η μεταβατική συμφωνία θα είναι ακριβώς αυτό -μεταβατική. Και η διαδικασία του άρθρου 50 εγγυάται ότι τη στιγμή που θα εγκαταλείψεις, δεν μπορείς να επιστρέψεις. Πρέπει να κάνεις αίτημα εισόδου ξανά από την αρχή.
Η συγκατάθεση της Ευρώπης σε αυτή την προσέγγιση δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένη. Μην γελιέστε: Ακόμη και μια μεταβατική συμφωνία, η οποία δεν θα αλλάζει πολλά για την ώρα θα είναι δύσκολη. Αλλά δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, αν η βρετανική κυβέρνηση δεν την αγκαλιάσει, δεν εξηγήσει τι σημαίνει, δεν στείλει μήνυμα στους ψηφοφόρους και δεν πιέσει την Ευρώπη να συνταχθεί.
Έχει περάσει κάτι παραπάνω από ένας χρόνος από όταν η Βρετανία ψήφισε υπέρ της αποχώρησής της από την ΕΕ. Η κυβέρνηση εξακολουθεί να βρίσκεται σε σύγχυση. Η αναποφασιστικότητα πρέπει να σταματήσει.