Του Κώστα Ράπτη
Ποιος είναι ο ανεύθυνος και ποιος αίρεται στο ύψος των ευθυνών του; Το ερώτημα αυτό έρχεται στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης στη Γαλλία μετά το δεκάλεπτο τηλεοπτικό διάγγελμα το οποίο απηύθυνε ο Εμανουέλ Μακρόν το βράδυ της Πέμπτης, στον απόηχο της κοινοβουλευτικής ψηφοφορίας που οδήγησε στην πτώση της κυβέρνησης Μπαρνιέ με τον μόλις τρίμηνο βίο.
Ένας εκτελεστικός πρόεδρος κατά το γαλλικό σύστημα δεν είναι βέβαια “ανεύθυνος άρχων”. Και όμως, κατά την τρέχουσα σημασία της λέξης, ο ένοικος του Ελυζέ αποκαλύπτεται ακριβώς αυτό: έτοιμος ανά πάσα στιγμή να κατηγορήσει τους πάντες ότι δεν αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους, ενώ αυτός ουδέποτε αναλαμβάνει τις δικές του.
Η απόφασή του να προκηρύξει πρόωρες εκλογές το καλοκαίρι “δεν έγινε κατανοητή”. Αυτό ήταν το πλησιέστερο σημείο προς μία αυτοκριτική στο διάγγελμα του Μακρόν. Και βέβαια δεν αντλήθηκε κανένα συμπέρασμα από το γεγονός ότι η απόπειρα παράκαμψης του κοινοβουλίου από την κορυφαία αρμοδιότητά του, την έγκριση προϋπολογισμού, κατέληξε σε μια απολύτως προβλέψιμη πολιτική έκρηξη.
Κατά τα λοιπά, ο Γάλλος πρόεδρος ευχαρίστησε τον απερχόμενο πρωθυπουργό Μπαρνιέ και τους υπουργούς του για “την αφοσίωση και τη μαχητικότητά τους”, καθώς “στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων, ενώ τόσοι άλλοι δεν το έχουν πράξει”.
Στο ίδιο πνεύμα, ο Μακρόν κατηγόρησε τους βουλευτές “που αποφάσισαν συνειδητά να ρίξουν την κυβέρνηση και τον προϋπολογισμό λίγες μέρες πριν τα Χριστούγεννα”, ειδικά εκείνους του Εθνικού Συναγερμού της Λεπέν “που επέλεξαν την αταξία” και ένωσαν τη φωνή τους με αυτούς “της άκρας αριστεράς, με συνενοχή του υπόλοιπου Νέου Λαϊκού Μετώπου”, σε “ένα αντιρεπουμπλικανικό μέτωπο”. “Οι δυνάμεις που μόλις χθες κυβερνούσαν τη Γαλλία επέλεξαν να τους βοηθήσουν”, πρόσθεσε, καθιστώντας ευκρινέστερη την αιχμή για τους Σοσιαλιστές.
Όμως, στους Σοσιαλιστές στρέφονται ακριβώς οι ελπίδες του Μακρόν για την εξεύρεση μιας κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας που θα στηρίξει την επόμενη κυβέρνηση.
Οι αλλεπάλληλες συναντήσεις που πραγματοποιεί ο Γάλλος πρόεδρος το τελευταίο 24ωρο αποβλέπουν στην απόσπαση των Σοσιαλιστών από το Νέο Λαϊκό Μέτωπο της αριστεράς, όπου τον τόνο δίνει κατεξοχήν η Ανυπότακτη Γαλλία του Ζαν Λυκ Μελανσόν, και η συγκρότηση μιας συμμαχίας με τη συμμετοχή των Ρεπουμπλικανών της κεντροδεξιάς και βέβαια της κεντρώας παράταξης του ίδιου του προέδρου, για τη δημιουργία μιας “κυβέρνησης γενικού συμφέροντος”, η οποία θα συνασπίζει το “συνταγματικό τόξο”, ώστε να θέσει φραγμό στις “μηχανορραφίες” του Εθνικού Συναγερμού.
Όμως, το κρίσιμο γεγονός είναι ότι η αντιπαράθεση με την παράταξη της Λεπέν γίνεται “με το γάντι” (εξ ου και ο Μακρόν επικρίνει τον Συναγερμό ότι συντάχθηκε ανειλικρινώς με τις δυνάμεις της “αταξίας”) ενώ αυτός που έχει τεθεί με συνοπτικές διαδικασίες εκτός συνταγματικού τόξου είναι η αριστερά.
Εξ ου και από τα ραντεβού του Μακρόν έχουν αποκλεισθεί οι λοιπές συνιστώσες του Νέου Λαϊκού Μετώπου (Ανυπότακτη Γαλλία, οικολόγοι, κομμουνιστές), αλλά τα βλέμματα στρέφονται στη συνάντηση το μεσημέρι με τον γραμματέα των Σοσιαλιστών Ολιβιέ Φορ και τους επικεφαλής των κοινοβουλευτικών τους ομάδων στην Εθνοσυνέλευση και τη Γερουσία.
Ο Φορ έχει ήδη δώσει το σήμα ότι είναι έτοιμος να διαπραγματευτεί με τους μακρονιστές στη βάση των “αμοιβαίων συμβιβασμών” για μία κυβέρνηση “προκαθορισμένης διάρκειας” (πιθανότατα μέχρι το καλοκαίρι οπότε δίνεται και πάλι η συνταγματική δυνατότητα διεξαγωγής νέων βουλευτικών εκλογών). Ένας από τους συμβιβασμούς που ήδη συζητά δημοσίως αφορά το συνταξιοδοτικό, που υπήρξε και η θρυαλλίδα της κυβερνητικής κρίσης.
Αλλά το βασικό είναι ότι ο Μακρόν ορθώς διέκρινε ότι η πτώση της κυβέρνησης Μπαρνιέ ήταν μια καταψήφιση του ιδίου. Και απάντησε, ταυτίζοντας τη συνταγματική τάξη με το πρόσωπό του, ότι δεν θα υποκύψει σε όσους απεργάζονται πρόωρες προεδρικές εκλογές. Μένει να πείσει τους Γάλλους, οι οποίοι σε ποσοστό 59% (έναντι 52% στην προηγούμενη σχετική μέτρηση) θεωρούν την παραίτηση του προέδρου της Δημοκρατίας μια καλή ιδέα.
Διαβάστε ακόμη: