Την άρση του στρατιωτικού νόμου ενέκρινε απόψε η κυβέρνηση της Νότιας Κορέας, κατά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου που συγκάλεσε ο πρόεδρος Γιουν λίγη ώρα αφότου προανήγγειλε την επιστροφή στην κανονικότητα.
Ο Γιουν κήρυξε σήμερα στρατιωτικό νόμο – κάτι που έγινε για πρώτη φορά από το 1980 στη Νότια Κορέα –, υποστηρίζοντας ότι θέλει να εξαλείψει “τις αναίσχυντες, αντικρατικές, φιλικά προσκείμενες στη Βόρεια Κορέα δυνάμεις” στη χώρα του. Ο πρόεδρος δεν επικαλέστηκε κάποια συγκεκριμένη απειλή από τη Βόρεια Κορέα, η οποία είναι πυρηνική δύναμη, αλλά επικεντρώθηκε στους εγχώριους πολιτικούς αντιπάλους του.
Ωστόσο, η πλειοψηφία του νοτιοκορεατικού κοινοβουλίου απέρριψε το διάταγμα, υποχρεώνοντάς τον πρόεδρο να υποχωρήσει. Η αιφνιδιαστική κήρυξη στρατιωτικού νόμου καταψηφίστηκε από 190 βουλευτές, ενώ ακόμη και το κυβερνών κόμμα κάλεσε τον πρόεδρο Γιουν να άρει το διάταγμα.
Διαδηλωτές που είχαν συγκεντρωθεί έξω από το κοινοβούλιο στη Σεούλ ξέσπασαν σε χειροκροτήματα και τυμπανοκρουσίες, φωνάζοντας “νικήσαμε”.
Η αιφνιδιαστική κρίση σε μια από τις μεγαλύτερες οικονομίες της Ασίας προκάλεσε μεγάλη ανησυχία στη διεθνή κοινότητα.
Ο πρόεδρος Γιουν “είναι καταδικασμένος να βρεθεί αντιμέτωπος με διώξεις”, σημειώνει ο Rory Green, οικονομολόγος στην εταιρεία ερευνών TS Lombard, ο οποίος έχει εργαστεί για σχεδόν μια δεκαετία στην Ασία, όπως μεταδίδει το Bloomberg. Στη συνέχεια θα διεξαχθούν προεδρικές εκλογές, πιθανότατα στις αρχές του β’ τριμήνου του 2025, προσθέτει ο ίδιος, με το κόμμα των Δημοκρατικών που είναι σήμερα στην αντιπολίτευση να είναι το φαβορί να νικήσει.
Ο Γιουν άλλωστε έχει να αντιμετωπίσει φωνές τόσο στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος, που αντιτάχθηκε στην απόφαση του ζητώντας εξηγήσεις, καθώς και την οργή της αντιπολίτευσης που απαιτεί την παραίτηση του.
Μένει να φανεί ο δομικός αντίκτυπος από αυτή τη βραχυπρόθεσμη κήρυξη στρατιωτικού νόμου στις αγορές, την οικονομία, το πολιτικό σύστημα και την κοινωνία της Νότιας Κορέας, αλλά και οι ευρύτερες επιπτώσεις σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο.
Η δήλωση του προέδρου Γιουν για την άρση του στρατιωτικού νόμου
Ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας Γιουν Σουκ Γέολ δήλωσε ότι θα άρει τη διαταγή του στρατιωτικού νόμου αφού οι βουλευτές απέρριψαν ομόφωνα το διάταγμά του. Η άρση του στρατιωτικού νόμου εγκρίθηκε με ψηφοφορία του υπουργικού συμβουλίου του λίγο αργότερα.
“Αγαπητοί πολίτες, κήρυξα στρατιωτικό νόμο στις 11 χθες το βράδυ με σταθερή βούληση να σώσω τη χώρα από τις αντικρατικές δυνάμεις που προσπαθούν να παραλύσουν τις βασικές λειτουργίες του κράτους και να καταστρέψουν τη συνταγματική τάξη της φιλελεύθερης δημοκρατίας.
Ωστόσο, πριν από λίγη ώρα, η Εθνοσυνέλευση ζήτησε την άρση του στρατιωτικού νόμου, οπότε τα στρατεύματα που είχαν αναπτυχθεί για υποθέσεις του στρατιωτικού νόμου αποσύρθηκαν.
Ο στρατιωτικός νόμος θα αρθεί αμέσως με την αποδοχή του αιτήματος της Εθνοσυνέλευσης μέσω συνεδρίασης του Κρατικού Συμβουλίου (υπουργικό συμβούλιο). Ωστόσο, αν και συγκαλέσαμε αμέσως συνεδρίαση του συμβουλίου, είναι ακόμη νωρίς το πρωί και δεν έχει ακόμη επιτευχθεί η απαρτία, ενώ ο στρατιωτικός νόμος θα αρθεί μόλις επιτευχθεί.
Ωστόσο, ζητάμε από την Εθνοσυνέλευση να σταματήσει αμέσως τις απερίσκεπτες ενέργειές της που παραλύουν τις λειτουργίες του κράτους μέσω επαναλαμβανόμενων παραπομπών, χειραγώγησης των νομοθετικών διαδικασιών και του προϋπολογισμού”.
Ο ηγέτης του κυβερνώντος κόμματος ζητά εξηγήσεις
Ο ηγέτης του κόμματος του Γιουν Σουκ Γέολ κάλεσε τον πρόεδρο της Νότιας Κορέας να δώσει εξηγήσεις για την “τραγική” του απόφαση να επιβάλει στρατιωτικό νόμο και ζήτησε την αποπομπή του υπουργού Άμυνας της χώρας.
“Ως κυβερνών κόμμα, αισθανόμαστε την ανάγκη για μια βαθιά συγγνώμη προς τον λαό”, δήλωσε ο ηγέτης του Κόμματος, Χαν Ντονγκ-χουν, σε δήλωσή του προς τους δημοσιογράφους νωρίς το πρωί της Τετάρτης τοπική ώρα.
“Ο πρόεδρος πρέπει να εξηγήσει άμεσα και διεξοδικά αυτήν την τραγική κατάσταση”, πρόσθεσε. “Ο υπουργός Άμυνας, που πρότεινε αυτόν τον στρατιωτικό νόμο, πρέπει να αποπεμφθεί άμεσα και όλοι οι υπεύθυνοι να λογοδοτήσουν αυστηρά”.
Το Κόμμα είχε αντιταχθεί αμέσως στην κίνηση του προέδρου να επιβάλει στρατιωτικό νόμο, χαρακτηρίζοντάς την αντισυνταγματική.
Την άμεση παραίτηση του προέδρου ζητά η αντιπολίτευση
Ο αρχηγός της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος της αντιπολίτευσης (Δημοκρατικό Κόμμα), δήλωσε ότι ο Πρόεδρος Γιουν Σουκ Γέολ “δεν μπορεί να αποφύγει την κατηγορία της προδοσίας” για την κήρυξη στρατιωτικού νόμου.
Ο Παρκ Τσαν-νταε κάλεσε τον πρόεδρο της Νότιας Κορέας να “παραιτηθεί άμεσα”.
Η κίνηση του Γιουν να κηρύξει στρατιωτικό νόμο είχε κλιμακώσει δραματικά τη διαμάχη με το αντιπολιτευόμενο Δημοκρατικό Κόμμα, οδηγώντας τελικά στην καταδίκη από βουλευτές όλων των κομμάτων.
Οι ΗΠΑ δεν είχαν καμία ενημέρωση
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είχαν καμία εκ των προτέρων ενημέρωση για την κήρυξη του στρατιωτικού νόμου στην οποία προέβη ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας Γιουν Σουκ Γέολ, ανέφερε εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου την Τρίτη.
Η κυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν μάλιστα τόνιζε ότι βρισκόταν σε επαφή με την κυβέρνηση της Νότιας Κορέας, παρακολουθώντας στενά την κατάσταση.
Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Βεντάντ Πατέλ πάντως φρόντισε να χαρακτηρίσει “ακλόνητη” τη σχέση των ΗΠΑ με τη Νότια Κορέα, τονίζοντας παράλληλα ότι “θέλουμε να δούμε αυτές τις πολιτικές διαφορές να επιλύονται ειρηνικά και σύμφωνα με το κράτος δικαίου”.
Από την άλλη ο στρατιωτικός αναλυτής του CNN, Cedric Leighton δεν παρέλειψε να σημειώσει πως η αστάθεια στη Νότια Κορέα θα μπορούσε να επηρεάσει τις ΗΠΑ τόσο γεωπολιτικά, όσο και οικονομικά. “Αυτή είναι μια επικίνδυνη στιγμή, καθώς η αστάθεια στη Νότια Κορέα θα επηρεάσει αυτή την στιγμή την ικανότητα μας να προβάλουμε την ισχύ μας στην περιοχή του Ινδοειρηνικού”, σημείωσε.
Οι ΗΠΑ διατηρούν σημαντική στρατιωτική παρουσία στη Νότια Κορέα, ενώ έχουν επίσης σημαντικές επιχειρηματικές και οικονομικές επαφές στη χώρα.
“Αυτή η αστάθεια δεν είναι μόνο βαθιά ανησυχητική, αλλά μπορεί να έχει αντίκτυπο στις παγκόσμιες αγορές. Μπορεί να έχει αντίκτυπο στην ικανότητα μας να διεξάγουμε στρατιωτικές επιχειρήσεις, όχι μόνο στην Ασία, αλλά και σε άλλες περιοχές του πλανήτη”, προειδοποίησε.
Ήλθον, είδον και απήλθον ο στρατός
Λίγο μετά τις 2 π.μ. τοπική ώρα στη Σεούλ ο στρατός άρχισε να αποσύρεται από το κεντρικό κτίριο του κοινοβουλίου, μετά την ομόφωνη ψήφο των βουλευτών της Νότιας Κορέας σχετικά με την άρση του προεδρικού διατάγματος.
Οι στρατιώτες είχαν εισέλθει στο κτίριο λίγο μετά την κήρυξη του στρατιωτικού νόμου από τον πρόεδρο Γιουν Σουκ Γέολ.
Ορισμένες δυνάμεις που παρέμεναν έξω από το χώρο της Εθνοσυνέλευσης αποχώρησαν οριστικά μετά την επίσημη ανακοίνωση της άρσης της απόφασης του προέδρου.
Κίνηση υψηλού ρίσκου
Η κίνηση του προέδρου Γιουν να κηρύξει στρατιωτικό νόμο θεωρήθηκε από τους αναλυτές ένα στοίχημα υψηλού ρίσκου που ήταν πολύ πιθανό να γυρίσει μπούμερανγκ αντί να καρποφορήσει ως μια προσπάθεια για επιστροφή στα στρατιωτικά καθεστώτα του παρελθόντος. Έχοντας κρατήσει το κόμμα του στο σκοτάδι, αλλά και τα μέλη της κυβέρνησης του, ο Γιουν προκάλεσε μόνο χάος που τον άφησε απομονωμένο καθιστώντας ακόμα πιο δύσκολο να ελέγξει τις εξελίξεις.
Υπενθυμίζεται ότι η Νότια Κορέα έχει μακρά ιστορία σε στρατιωτικά καθεστώτα:
Μετά τον Πόλεμο της Κορέας, που κόστισε περισσότερες από 2,8 εκατομμύρια ζωές από το 1950 έως το 1953, ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας εκείνη την εποχή — Σίνγκμαν Ρι, ένας μορφωμένος στις ΗΠΑ πρώην αγωνιστής της ανεξαρτησίας — υιοθέτησε μια αυταρχική προσέγγιση, κηρύσσοντας στρατιωτικό νόμο και καθιστώντας τον εαυτό του πρόεδρο εφ’ όρου ζωής.
Ξέσπασαν φονικές μαζικές διαδηλώσεις κατά της δικτατορικής του διακυβέρνησης, αναγκάζοντας τον Ρι τελικά να παραιτηθεί και να διαφύγει από τη χώρα.
Ωστόσο, δεν ακολούθησε δημοκρατία: ο στρατηγός Παρκ Τσουνγκ-χι κατέλαβε την εξουσία με πραξικόπημα το 1961, κηρύσσοντας ξανά στρατιωτικό νόμο τη δεκαετία του ’70, όταν η δημοτικότητά του άρχισε να μειώνεται.
Η τελευταία φορά που ένας πρόεδρος της Νότιας Κορέας κήρυξε στρατιωτικό νόμο ήταν το 1980, κατά τη διάρκεια μιας εθνικής εξέγερσης με επικεφαλής φοιτητές και εργατικά συνδικάτα.
Μετάβαση στη δημοκρατία: Η Νότια Κορέα δεν θα εξέλεγε πρόεδρο μέσω άμεσων και ελεύθερων εκλογών μέχρι το 1988, όταν ο Ρο Τε-γου έγινε ηγέτης και ο πρώτος πρόεδρος της Κορέας που παρέδωσε ειρηνικά την εξουσία σε πολιτικό διάδοχο.
“Προσοχή στη Βόρεια Κορέα”
Την προσοχή ως προς την από εδώ και πέρα στάση της Βόρειας Κορέας επέστησε ο Σίντνεϊ Σάιλερ πρώην απεσταλμένος των ΗΠΑ και ειδικός επί των θεμάτων της Βόρειας Κορέας, τονίζοντας στο CNN ότι η Νότια Κορέα και οι σύμμαχοί της πρέπει να παρακολουθήσουν εάν ο γείτονάς της προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί την αναταραχή στη Σεούλ.
Ο Σάιλερ, ο οποίος υπηρέτησε στο Γραφείο του Διευθυντή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, είπε ότι Πιονγιάνγκ θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις: “Πρέπει να παραμείνουμε επικεντρωμένοι στη Βόρεια Κορέα και στο εάν θα δουν μια ευκαιρία να εκμεταλλευτούν αυτή την κατάσταση”.