Οι ηγέτες της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν δήλωσαν πριν από την έναρξη των συνομιλιών τους χθες Πέμπτη στη Μόσχα πως σημειώνεται πρόοδος στη διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεών τους, μετά την αμοιβαία αναγνώριση της εδαφικής ακεραιότητάς τους.
Ο αρμένιος πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν και ο αζέρος πρόεδρος Ιλχάμ Αλίεφ εκφράστηκαν πριν αρχίσουν οι συνομιλίες τους υπό την αιγίδα του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.
Συναντήθηκαν χωριστά με τον αρχηγό του ρωσικού κράτους πριν από την έναρξη της τριμερούς συζήτησης, χθες βράδυ. Υπήρξε ένταση, με τους δυο ηγέτες να ανταλλάσσουν κατηγορίες για την κατάσταση ενώπιον του ρώσου προέδρου.
Μπακού και Γερεβάν εμπλέκονται σε διένεξη εδώ και δεκαετίες για τον έλεγχο της περιοχής Ναγκόρνο Καραμπάχ του Αζερμπαϊτζάν, θύλακα όπου κατοικούν κατά πλειοψηφία Αρμένιοι.
“Είναι εφικτό να καταλήξουμε σε συμφωνία ειρήνης, δεδομένου ότι η Αρμενία αναγνώρισε επίσημα το [Ναγκόρνο] Καραμπάχ ως τμήμα του Αζερμπαϊτζάν”, τόνισε ο κ. Αλίεφ στην Ευρασιατική Οικονομική Ένωση, οργανισμό του οποίου ηγείται η Ρωσία.
“Το Αζερμπαϊτζάν δεν προβάλλει καμία εδαφική διεκδίκηση έναντι της Αρμενίας”, πρόσθεσε.
Ο κ. Πασινιάν επιβεβαίωσε ότι οι δύο χώρες “προχωρούν προς την εξομάλυνση των σχέσεών τους, στη βάση της αμοιβαίας αναγνώρισης της εδαφικής ακεραιότητάς τους”.
Διαβεβαίωσε πως η Αρμενία είναι έτοιμη να “άρει τον αποκλεισμό όλων των συγκοινωνιακών συνδέσεων στην περιοχή που περνούν από το αρμενικό έδαφος”.
Ο κ. Πούτιν δήλωσε πως η τριάδα θα συζητούσε “πολύ σημαντικά και λεπτά ζητήματα” όπως “η άρση του αποκλεισμού των οδών μεταφορών”.
“Κατά τη γνώμη μου, παρά τις δυσκολίες και τα προβλήματα που επιμένουν, και υπάρχουν αρκετά, συνολικά η κατάσταση κινείται προς επίλυση”, συμπλήρωσε ο ρώσος πρόεδρος. Διευκρίνισε πως οι αντιπρόεδροι των κυβερνήσεων θα συναντηθούν σε μια εβδομάδα στη Μόσχα προκειμένου να “επιλύσουν τα εκκρεμή ζητήματα” για το άνοιγμα των συγκοινωνιακών συνδέσεων Αζερμπαϊτζάν και Αρμενίας.
Ανάμεσα στα εκκρεμή ζητήματα είναι το καθεστώς και τα δικαιώματα των Αρμένιων στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Οι δυο χώρες επιδίωξαν να διαπραγματευτούν συμφωνία ειρήνης με τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ. Τη 14η Μαΐου, κατά τη διάρκεια συνάντησης που οργανώθηκε στις Βρυξέλλες από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, συμφώνησαν να προχωρήσουν στην αμοιβαία αναγνώρισης της εδαφικής ακεραιότητάς τους.
Η διπλωματική εμπλοκή της Δύσης στον Καύκασο προκαλεί έντονη ενόχληση στη Ρωσία, παραδοσιακή δύναμη στην περιοχή. Ο υπουργός Άμυνας της Ρωσίας Σεργκέι Σοϊγκού δήλωσε νωρίτερα χθες ότι η Δύση προσπαθεί να εμπλακεί στη σύρραξη και να δυσφημίσει την πολιτική της χώρας του για την προάσπιση της ειρήνης.
Οι δυο πρώην σοβιετικές δημοκρατίες του Καυκάσου ενεπλάκησαν σε δυο πολέμους, τα χρόνια του 1990 και του 2020, για τον έλεγχο του Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Μετά τον πόλεμο έξι εβδομάδων το φθινόπωρο του 2020, όταν το Αζερμπαϊτζάν ανακατέλαβε εδάφη ελεγχόμενα από την Αρμενία για δεκαετίες, Μπακού και Γερεβάν υπέγραψαν συμφωνία που διαπραγματεύτηκαν με τη μεσολάβηση της Μόσχας. Έκτοτε, ρώσοι στρατιωτικοί εγγυώνται τη διατήρηση της ειρήνης στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, όμως η Αρμενία διαμαρτύρεται επί μήνες πως η αποστολή είναι αναποτελεσματική.