Συγκεκριμένα, η μελέτη “Playing the Long Game in Payments Modernizatiον” βασίζεται σε έρευνα 120 στελεχών στον τομέα πληρωμών των τραπεζών σε παγκόσμιο επίπεδο, αναφορικά με τις πρωτοβουλίες μετασχηματισμού που αναλαμβάνουν, δεδομένου ότι οι τράπεζες υλοποιούν πολυετείς επενδύσεις στο χώρο, με στόχο να ανταγωνίζονται τους μη-τραπεζικούς παρόχους ψηφιακών πληρωμών και να συμμορφώνονται στα νέα κανονιστικά πλαίσια.
Στη μελέτη, η Accenture προβλέπει ότι περίπου 420 δισεκατομμύρια συναλλαγές αξίας $7 τρισεκατομμυρίων αναμένεται να πραγματοποιούνται με κάρτες και ψηφιακές πληρωμές έναντι μετρητών έως το 2023 – ποσό το οποίο υπολογίζεται να αγγίξει τα $48 τρισεκατομμύρια έως το 2030. Η ταχεία μετάβαση στις ψηφιακές πληρωμές άσκησε πρόσθετη πίεση στις τράπεζες, με τα τρία τέταρτα (75%) των τραπεζικών στελεχών που ερωτήθηκαν να αναφέρουν ότι η πανδημία έχει επιταχύνει τα σχέδιά τους για εκσυγχρονισμό των συστημάτων πληρωμών.
«Σε παγκόσμιο επίπεδο, η πανδημία έχει επιταχύνει ραγδαία τη μετάβαση στις ψηφιακές πληρωμές με ρυθμό που οι τράπεζες δεν μπορούσαν να προβλέψουν, ως απόρροια της ριζικής αλλαγής στον τρόπο με τον οποίο οι καταναλωτές αγοράζουν και πληρώνουν» δήλωσε ο Γιώργος Παλλιούδης, Financial Services Managing Director της Accenture.
«Στη χώρα μας, η πορεία αυτή είχε ξεκινήσει το 2015 με τα capitals controls και συνεχίστηκε δυναμικά εν μέσω της πανδημίας, χωρίς ωστόσο να αλλάξει δραματικά ο χάρτης των παρόχων πληρωμών στην Ελλάδα. Αυτό εξάγεται αν συγκρίνουμε την Ελληνική αγορά με άλλες ώριμες αγορές στον υπόλοιπο κόσμο. Ωστόσο, αυτή η λεπτή ισορροπία θα μπορούσε να μεταβληθεί γρήγορα με την είσοδο ή την ισχυροποίηση παικτών, τοπικής ή διεθνούς εμβέλειας. Συνεπώς, τόσο στην Ελλάδα όσο και στον κόσμο, οι τράπεζες θα πρέπει να επικεντρωθούν, πέρα από τη συμμόρφωση στο κανονιστικό πλαίσιο, στην κάλυψη των μεταβαλλόμενων αναγκών των καταναλωτών και στη βελτίωση της εμπειρίας τους.»
Η μελέτη αποκαλύπτει ότι το 75% των τραπεζών βλέπουν τον εκσυγχρονισμό των πληρωμών να καθοδηγείται από τις αλλαγές και τις κανονιστικές ρυθμίσεις των εθνικών υποδομών πληρωμών, οι οποίες περιλαμβάνουν τη βελτίωση των διατραπεζικών συστημάτων πληρωμών, νέα κλαδικά πρότυπα σύμφωνα με το ISO20022 και το Open Banking.
Η μετάβαση σε ψηφιακές πληρωμές ποικίλλει ανάλογα με την αγορά
Η ταχεία μετάβαση στις ψηφιακές πληρωμές διαφέρει μεταξύ χωρών και εξαρτάται από το ποσοστό μείωσης χρήσης μετρητών, την υιοθέτηση του ηλεκτρονικού εμπορίου (e-commerce) καθώς και το πόσο ενεργές είναι οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας (Big Tech) στην παροχή υπηρεσιών πληρωμών.
Αξιοποιώντας το Payments Disruptability Index της Accenture, που υπολογίζει τα τρέχοντα και μελλοντικά επίπεδα αλλαγών στον κλάδο πληρωμών, η μελέτη αναδεικνύει ότι η αλλαγή είναι υψηλότερη στις ΗΠΑ και ακολούθως στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς οι καταναλωτές επιλέγουν νέους τρόπους πληρωμής και οι μη-τραπεζικοί πάροχοι δράττουν την ευκαιρία παροχής υπηρεσιών πληρωμών.
Στην Κίνα, τα ψηφιακά πορτοφόλια (mobile wallets) αντικαθιστούν γρήγορα τις πληρωμές σε μετρητά – το 76% των συναλλαγών το 2019 προήλθε από ψηφιακά πορτοφόλια, 12% περισσότερο συγκριτικά με το 2014 – καθώς οι καταναλωτές στην Κίνα έχουν ήδη συνηθίσει να χρησιμοποιούν εφαρμογές για κινητά και κωδικούς QR για να πληρώνουν σε εστιατόρια και καταστήματα εδώ και πολλά χρόνια.
«Η πανδημία ώθησε τους καταναλωτές να είναι πιο δεκτικοί στο ηλεκτρονικό εμπόριο και στις ψηφιακές χρηματοοικονομικές συναλλαγές. Η αλλαγή αυτή θα αυξήσει τον ανταγωνισμό καθώς οι πάροχοι εναλλακτικών πληρωμών διεκδικούν ενεργά μερίδιο αγοράς», δήλωσε ο Λάμπρος Τσόλκας, Αντιπρόεδρος της Accenture. «Η ευκαιρία των ηλεκτρονικών πληρωμών για τις τράπεζες ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό ανά αγορά και εξαρτάται από την ωριμότητα μετάβασης στις ψηφιακές πληρωμές. Σε ώριμες αγορές – όπως η Δυτική Ευρώπη, όπου οι πληρωμές έχουν τυποποιηθεί σε μεγάλο βαθμό, αναμένουμε να δούμε μόνο σταδιακή αλλαγή. Η μεγαλύτερη ευκαιρία όμως θα είναι σε αγορές όπως η ελληνική όπου κυριαρχούσε η χρήση μετρητών».
Προγράμματα εκσυγχρονισμού με περιορισμένα αποτελέσματα σε επίπεδο αύξησης εσόδων
Παρόλο που πολλά από τα τραπεζικά στελέχη που συμμετείχαν στη μελέτη ανέφεραν την αύξηση των εσόδων ως βασικό στόχο των προγραμμάτων εκσυγχρονισμού των πληρωμών, μόνο 13% δήλωσε ότι τα έσοδα έχουν αυξηθεί περισσότερο από το μέσο ρυθμό ανάπτυξης της αγοράς του 6%, τα τελευταία τρία χρόνια. Πρόσθετα, μόνο 16% αναμένει να αυξηθούν τα έσοδα από τις πληρωμές περισσότερο από τον αναμενόμενο μέσο ρυθμό ανάπτυξης του 5% μέσα στα επόμενα τρία χρόνια.
Ενώ ο μετασχηματισμός των πληρωμών αποτελεί μέρος του ευρύτερου ψηφιακού μετασχηματισμού των περισσοτέρων τραπεζών, τα δύο τρίτα (65%) των τραπεζικών στελεχών δήλωσαν ότι το κόστος συντήρησης της παλιάς τεχνολογίας (legacy systems) στα συστήματα πληρωμών, τους εμποδίζει στο να επενδύουν σε νέες λύσεις. Για παράδειγμα, παρόλο που πολλές τράπεζες έχουν υιοθετήσει το cloud σε άλλους τομείς για την βελτίωση της λειτουργικής τους ανθεκτικότητας (operational resiliency), μόνο το 38% των τραπεζών επενδύει σε συστήματα υπολογιστικού νέφους στον τομέα των πληρωμών. Με την πανδημία να δημιουργεί ένα νέο σημείο καμπής για τους οργανισμούς να επιταχύνουν τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό, η Accenture ανακοίνωσε πρόσφατα μια επένδυση $3 δισεκατομμυρίων για τα επόμενα τρία χρόνια με σκοπό να βοηθήσει τους πελάτες της, ανεξαρτήτως κλάδου, να μετατραπούν άμεσα σε «Cloud First» επιχειρήσεις.
«Στην προσπάθεια να βελτιώσουν τα συστήματα πληρωμών τους, ώστε να ανταποκριθούν στα νέα πρότυπα του κλάδου και να μειώσουν το κόστος τους, οι τράπεζες είναι παγιδευμένες στο να καταφεύγουν σε ad-hoc τεχνολογικές παρεμβάσεις», δήλωσε ο Γιώργος Παλλιούδης. «Οι τράπεζες συνειδητοποιούν σταδιακά ότι ο βέλτιστος τρόπος για να γίνουν ουσιαστικές αλλαγές -που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των καταναλωτών- είναι να θέσουν τον εκσυγχρονισμό των πληρωμών ως επιχειρηματική προτεραιότητα, η οποία να μην περιορίζεται μόνο στις διευθύνσεις πληροφορικής. Επιτυχημένες τράπεζες θα είναι εκείνες που θα ενσωματώσουν σύγχρονες μεθόδους πληρωμής, θα αξιοποιήσουν ευέλικτες αρχιτεκτονικές πληροφοριακών συστημάτων με έμφαση στο cloud σε όλο το εύρος των λειτουργιών τους και θα αναπτύξουν συνεργασίες και συνέργειες με το ευρύτερο επιχειρηματικό οικοσύστημα. Στόχος είναι η αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων (π.χ. e-commerce, merchant value added services) και η επανατοποθέτηση των τραπεζών σε μεγαλύτερο κομμάτι της αλυσίδας αξίας των πληρωμών (pre/post transaction).»