Τις τελευταίες 10 ημέρες υπήρξε πληθώρα ρεπορτάζ στα ΜΜΕ για τις πολύ ακριβές τιμές των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων για επιβάτες και I.X. οχήματα. Τρεις αυξήσεις μέσα σε έναν χρόνο, με την τελευταία να έρχεται από την 1η Ιουλίου λόγω της ενεργειακής κρίσης και της εκτόξευσης του κόστους των καυσίμων. Ποσοστό ανατίμησης μέσα σε 12 μήνες 34% κατά μέσον όρο, αναλόγως με το δρομολόγιο.
Οπως, όμως, αναφέρει και ο νόμος του Μέρφι «αν κάτι μπορεί να πάει χειρότερα… θα πάει»! Οι αυξήσεις στις τιμές των εισιτηρίων θα συνεχιστούν και θα είναι μήνα με τον μήνα.
Στέλεχος της ακτοπλοΐας εξήγησε στο --:
«Eδώ και δύο σχεδόν χρόνια ισχύει για τα φορτηγά που μεταφέρονται μέσω θαλάσσης ο συντελεστής προσαρμογής καυσίμων ή προσαύξηση καυσίμων ή Bunker Adjustment Factor (BAF). Ο οποίος συντελεστής αναφέρεται στο κυμαινόμενο μέρος των θαλάσσιων ναύλων που αντιπροσωπεύει προσθήκες λόγω των τιμών του πετρελαίου. Ισχυε αρχικώς στη Βόρεια Ευρώπη και στις γραμμές της Αδριατικής και πλέον στην Ελλάδα. Η τιμή του εισιτηρίου παρέμενε σταθερή, όμως αυξανόταν ή μειωνόταν ο επίναυλος κάθε μήνα για το φορτηγό. Το κόστος μετακυλίεται συνήθως από τη μεταφορική εταιρεία στον πελάτη. Επειδή η λογική του επίναυλου δεν υπάρχει για τους επιβάτες, οι ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις αυξάνουν την τιμή του εισιτηρίου. Αρα η διαμόρφωση των τιμών θα γίνεται μήνα με τον μήνα. Αυτό είναι που δεν ξέρει ο κόσμος. Δεν ξεμπερδέψαμε με τη νέα αύξηση τιμών που θα ισχύσει από την 1η Ιουλίου», και διευκρίνισε: «Βέβαια όποιος κλείσει εισιτήρια με σημερινές τιμές για τον Αύγουστο, για παράδειγμα, θα τα αγοράσει με τις τιμές που ίσχυσαν την ημέρα κράτησης».
Σε τεντωμένο σκοινί
Οσο για τις τιμές των καυσίμων, έχουν σχεδόν τριπλασιαστεί σε σύγκριση με έναν χρόνο νωρίτερα. Οι εταιρείες προσπαθούν να αφομοιώσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος των ανατιμήσεων, ισορροπώντας σε τεντωμένο σκοινί αλλά δεν μπορούν να αποφύγουν να μετακυλήσουν το κόστος στους επιβάτες:
«Οι εταιρείες έχουν μετακυλίσει το 40% της αύξησης του κόστους καυσίμων στον επιβάτη. Αν θες 91 ευρώ για να πας σε οικονομική θέση στη Ρόδο, βγάλε συμπέρασμα τι γίνεται. Οι τιμές είναι δυσβάσταχτες, όμως όλοι είμαστε επιβάτες στο ίδιο τρενάκι του τρόμου, της αύξησης του πληθωρισμού» τόνισε έμπειρο στέλεχος της ακτοπλοΐας στο «ΘΕΜΑ» και συνέχισε:
«Θα σας αναφέρω τις τιμές των καυσίμων και βγάλτε συμπέρασμα:
Ο μετρικός τόνος του fuel oil, που καίνε τα συμβατικά πλοία και είναι χαμηλό σε περιεκτικότητα θείου σύμφωνα με τους νέους κανονισμούς, κοστίζει 1.267 ευρώ (με τιμές που ίσχυαν την Τετάρτη 22 Ιουνίου) από 473 ευρώ πριν από έναν χρόνο – ποσοστό αύξησης 167,8%.Ενα συμβατικό πλοίο, αναλόγως της ταχύτητας πλεύσης, καταναλώνει δύο τόνους την ώρα fuel oil, δηλαδή χρειάζεται 2.534 ευρώ αν ταξιδεύει με 19 μίλια, ενώ εκείνα που πλέουν με 24 μίλια καταναλώνουν έξι τόνους την ώρα, 7.602 ευρώ. Για 10 ώρες ταξίδι το κόστος ξεπερνάει τα 76.000 ευρώ!
Το marine gas oil που καίνε τα ταχύπλοα κοστίζει 1.311 ευρώ το κυβικό από 510 ευρώ πέρυσι τέτοια εποχή – ποσοστό αύξησης κατά 157%. Ενα ταχύπλοο καταναλώνει πέντε τόνους την ώρα. Αν λοιπόν κάνει την ημέρα δρομολόγια συνολικής διάρκειας 10 ωρών, το κόστος είναι 65.500 ευρώ από 25.500 ευρώ πέρυσι. Ημερησίως. Τα καύσιμα είναι το 50% του λειτουργικού κόστους ενός συμβατικού πλοίου και το 80% ενός ταχύπλοου».
Οι εταιρείες διεκδικούν τα χρωστούμενα από το Δημόσιο για εκτελεσθέντα δρομολόγια δημόσιας υπηρεσίας, τις γνωστές άγονες γραμμές, που ανέρχονται στα 60 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 40 εκατ. αφορούν την Attica Group. Eίναι χρήματα για τα οποία έχουν εκδοθεί τιμολόγια, έχει καταβληθεί ο ΦΠΑ και έχουν καταναλωθεί τα καύσιμα. Αφορούν τη χρονική περίοδο από τον Ιούνιο του 2021 έως και τον Μάιο του 2022.
Και το ερώτημα των εταιρειών είναι το εξής: «Αν η ρευστότητα, το cash flow, είναι μείον πώς θα πληρώσουμε τα καύσιμα της επόμενης μέρας;».
Η συνολική εικόνα
Ναυτιλιακοί πράκτορες κατέγραψαν ενδεικτικές τιμές για διάφορους προορισμούς και έδωσαν μια συνολική εικόνα από την επιβατική κίνηση μιλώντας στο «ΘΕΜΑ».
Ενδεικτικές τιμές:
■ Για Ικαρία, εισιτήριο απλό, κατάστρωμα, τον Ιούνιο του 2021 κόστιζε 42 ευρώ, τον Ιούνιο του 2022 πήγε στα 54,5 ευρώ (αύξηση 29,7%) και από 1η Ιουλίου θα κοστίζει 58,5 ευρώ (7,3% μέσα σε έναν μήνα και 39,2% από πέρυσι).
■ Για Σάμο, στο σαλόνι της α’ θέσης, τον Ιούνιο του 2021 κόστιζε 63 ευρώ, τον Ιούνιο του 2022 πήγε στα 82 ευρώ (αύξηση 30%) και από 1η Ιουλίου θα κοστίζει 88 ευρώ (7,3% μέσα σε έναν μήνα και 39,6% από πέρυσι).
■ Για Σάμο η οικονομική θέση τον Ιούνιο του 2021 κόστιζε 53,5 ευρώ, τον Ιούνιο του 2022 πήγε στα 69 ευρώ (αύξηση 28,9%) και από 1η Ιουλίου θα κοστίζει 74 ευρώ (7,3% μέσα σε έναν μήνα και 38,3% από πέρυσι).
■ Για Σάμο εισιτήριο ένα Ι.Χ. με κάρτα μιλιών, δηλαδή με έκπτωση, τον Ιούνιο του 2021 κόστιζε 61,5 ευρώ και τον Ιούλιο του 2022 θα κοστίζει 86 ευρώ, με ποσοστό αύξησης 39,8%.
■ Για Πάρο εισιτήριο στο κατάστρωμα τον Ιούνιο του 2021 κόστιζε 36 ευρώ, τον Ιούνιο του 2022 πήγε στα 46,5 ευρώ (αύξηση 10,5%) και από 1η Ιουλίου θα κοστίζει 50 ευρώ (7,5% μέσα σε έναν μήνα και 38,8% από πέρυσι).
■ Για Σύρο οικονομικό εισιτήριο τον Ιούνιο του 2021 κόστιζε 32,5 ευρώ, τον Ιούνιο του 2022 πήγε στα 42,5 ευρώ (αύξηση 30,7%) και από 1η Ιουλίου θα κοστίζει 45,5 ευρώ (7% μέσα σε έναν μήνα και 40% από πέρυσι).
■ Για Μύκονο το εισιτήριο της οικονομικής θέσης τον Ιούνιο του 2021 κόστιζε 37,5 ευρώ, τον Ιούνιο του 2022 πήγε στα 48,5 ευρώ (αύξηση 29,3%) και από 1η Ιουλίου θα κοστίζει 52 ευρώ (7,2% μέσα σε έναν μήνα και 38,6% από πέρσι). Για ένα Ι.Χ. το εισιτήριο τον Ιούνιο του 2021 κόστιζε 86 ευρώ, τον Ιούνιο του 2022 πήγε στα 111,5 ευρώ (αύξηση 29,6%) και από 1η Ιουλίου θα κοστίζει 120 ευρώ (7,6% μέσα σε έναν μήνα και 39,5% από πέρυσι).
■ Για Ρόδο τον Ιούνιο του 2021 κόστιζε 67 ευρώ, τον Ιούνιο του 2022 πήγε στα 86,5 ευρώ (αύξηση 29,1%) και από 1η Ιουλίου θα κοστίζει 91 ευρώ (5,2% μέσα σε έναν μήνα και 35,8% από πέρυσι). Για ένα Ι.Χ. το εισιτήριο τον Ιούνιο του 2021 κόστιζε 110,5 ευρώ, τον Ιούνιο του 2022 πήγε στα 143,5 ευρώ (αύξηση 29,8%) και από 1η Ιουλίου θα κοστίζει 150,5 ευρώ (4,5% μέσα σε έναν μήνα και 36,1% από πέρυσι).
Σε καμπίνα για δύο άτομα το κόστος είναι 204 ευρώ τον Ιούνιο του 2021, τον Ιούνιο του 2022 ήταν 265 ευρώ και από 1η Ιουλίου του θα αγγίζει τα 278 ευρώ. Μια τετραμελής οικογένεια για να ταξιδέψει οικονομική θέση με Ι.Χ. θέλει 1.029 ευρώ μετ’ επιστροφής από τη Ρόδο.
■ Για Σπέτσες τον Ιούνιο του 2021 το εισιτήριο κόστιζε 38,5 ευρώ και τον Ιούνιο του 2022 πήγε στα 50 ευρώ (αύξηση 29,8%)
Το κόστος για τον επιβάτη είναι τραγικό αλλά και το λειτουργικό κόστος για τις εταιρείες είναι ασύλληπτο, σχολιάζουν κύκλοι της αγοράς. Οι ναυτικοί πράκτορες επεσήμαναν, πάντως, στο «ΘΕΜΑ» ότι ο κόσμος είναι αποφασισμένος να ταξιδέψει παρά το υψηλό κόστος:
«Μετά από δύο χρόνια κλεισμένος έχει την ορμή να φύγει να ταξιδέψει και θα καλύψει τη διαφορά των αυξήσεων από κάπου αλλού. Για παράδειγμα, η αγοραστική του δύναμη θα είναι μειωμένη και θα υποφέρουν οι τοπικές κοινωνίες. Στα νησιά θα ξοδέψει λιγότερα, ενώ θα κάνει και μικρότερης διάρκειας διακοπές. Κύκλος είναι αυτός. Πάντως για τον Αύγουστο πάμε για 100% πληρότητα».
Yψηλό κόστος και νησιά δύο ταχυτήτων
Σύμφωνα με άλλη άποψη, «υπάρχουν πλέον νησιά δύο ταχυτήτων: οι Κυκλάδες που είναι πιο κοντινός προορισμός αλλά συγκριτικά πιο φθηνός και προσελκύει τη νεολαία και υπάρχουν και πιο μακρινοί προορισμοί όπως τα νησιά του ΒΑ Αιγαίου, τα Δωδεκάνησα και η Κρήτη που έχουν εξελιχθεί σε φτωχούς συγγενείς του ακτοπλοϊκού τουρισμού».
Μηδενική αύξηση!
Μέσα στον ορυμαγδό των αυξήσεων υπάρχει, πάντως, ένα δρομολόγιο που η τιμή του εισιτηρίου παρέμεινε σταθερή! Πρόκειται για το Πειραιάς – Χίος – Μυτιλήνη.
Οταν έγινε η εξαγορά της Hellenic Seaways από την Attica Group, η δεύτερη με απόφασή της, τον Απρίλιο του 2018, ανέφερε, μεταξύ άλλων, στην παράγραφο 8:
«Δεν θα αυξήσουμε τους ναύλους επιβατών, Ι.Χ. και φορτηγών οχημάτων, σε σχέση με τον υφιστάμενο ναύλο/τους υφιστάμενους ναύλους ανά κατηγορία και ανά θέση, με την εξαίρεση της σήμερα υφιστάμενης ακριβότερης κατηγορίας ναύλου καμπίνας στα δρομολόγια από και προς την Αττική για τα νησιά Χίο και Μυτιλήνη για πέντε έτη». Ετσι, το ταξίδι στα δύο αυτά νησιά του ανατολικού Αιγαίου είναι πιο οικονομικό από την Ικαρία και τη Σάμο.
Ο Γιάννης Πλακιωτάκης
Ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Γιάννης Πλακιωτάκης για το θέμα των αυξήσεων επεσήμανε αρχικώς:
«Εμείς κοιτάμε και το αύριο όχι μόνο το σήμερα. Η Ελλάδα πήρε εξαίρεση από τον ευρωπαϊκό κανονισμό FUEL EU MARITIME μέχρι το τέλος του 2029 και για νησιά με λιγότερους από 200.000 κατοίκους. Η εξέλιξη αυτή διευκολύνει τις διαδικασίες ενεργειακής μετάβασης που πρέπει να ακολουθήσουμε ώστε όλα να γίνουν όπως πρέπει, με τη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση» και στη συνέχεια μίλησε για τις αυξήσεις:
«Η παγκόσμια ενεργειακή κρίση και η αύξηση των τιμών, ιδίως στα καύσιμα και την ενέργεια, έχει επηρεάσει κάθε νοικοκυριό στην Ελλάδα. Η κυβέρνηση έχει τους τελευταίους μήνες προχωρήσει σε σειρά μέτρων στήριξης, με στοχευμένες παρεμβάσεις που ξεπερνούν τα 6 δισ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την ακτοπλοΐα, έχουμε καλέσει τις εταιρείες να απορροφήσουν στον μέγιστο δυνατό βαθμό το πολύ αυξημένο κόστος των καυσίμων, ενώ με το μεταφορικό ισοδύναμο στηρίζουμε τους νησιώτες και τις νησιωτικές επιχειρήσεις».
Τι προτείνουν οι ακτοπλόοι
Για να βγει η ακτοπλοΐα από το οικονομικό αδιέξοδο που απειλεί την ίδια της την ύπαρξη και κατ’ επέκταση τη συνοχή της ελληνικής πολυνησίας, ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας είχε στείλει εγκαίρως, από τις 18 Μαρτίου 2022, σε όλους του αρμόδιους υπουργούς τρισέλιδη επιστολή όπου προειδοποιούσε για τη δυσμενή τροπή των εξελίξεων με τα καύσιμα και κατέθετε προτάσεις.
Μεταξύ αυτών:
1. Πλαφόν τιμών το οποίο θα έχει σημείο αναφοράς τη μέση τιμή καυσίμων του Δεκεμβρίου του 2021. Η επιδότηση προτάθηκε να καλυφθεί από πόρους προερχόμενους από τα ταμεία της Ε.Ε. Εκτιμώμενη δαπάνη για τον κλάδο 12-18 εκατ. ευρώ ανά μήνα.
2. Προσωρινή μείωση ΦΠΑ στον χαμηλό συντελεστή του 6% μέχρι να επανέλθει η μέση τιμή των καυσίμων στην αντίστοιχη του Δεκεμβρίου 2021 και στη συνέχεια διατήρησή του στον μεσαίο συντελεστή, που είναι το 13%.
3. Επιδότηση εργοδοτικών εισφορών των ναυτικών. Εκτιμώμενη δαπάνη ενίσχυσης για όλο τον κλάδο 2 εκατ. ευρώ τον μήνα.
4. Αύξηση κατά 30% της αποζημίωσης υφιστάμενων συμβάσεων εξυπηρέτησης γραμμών δημόσιας υπηρεσίας μονοετούς διάρκειας. Εκτιμώμενη δαπάνη 2,3 εκατ. ευρώ ανά μήνα εφαρμογής του μέτρου και μέχρι την 31η Οκτωβρίου 2022.
5. Ενίσχυση της ρευστότητας με άμεση καταβολή των 50 εκατ. ευρώ που οφείλονται στις εταιρείες από την εκτέλεση δρομολογίων δημόσιας υπηρεσίας, των λεγόμενων άγονων γραμμών.
6. Προσωρινή αναστολή υποχρεωτικών εκπτώσεων ή αποζημίωση του απολεσθέντος εσόδου βάσει προσκομίσεως παραστατικών μέχρι την επαναφορά των καυσίμων στη μέση τιμή του Δεκεμβρίου 2021. Εκτιμώμενη δαπάνη περίπου 4 εκατ. ευρώ ανά μήνα εφαρμογής του μέτρου.
- --.gr