Tου Mohamed A. El-Erian—Η Federal Reserve έκανε περισσότερα χθες πέραν του να αυξήσει το βασικό της επιτόκιο κατά 0,25%, στην μόλις τρίτη αύξηση επιτοκίων σε διάστημα άνω των 10 ετών -έκανε επίσης ένα σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση μιας σταδιακής μετάβασης στην πολιτική της.
Ελπίζοντας για αυτό που έχω χαρακτηρίσει ως μια “όμορφη κανονικοποίηση” των επιτοκίων, η Κεντρική Τράπεζα προχωρά πέρα από την αυστηρή της προσήλωση στα εισερχόμενα οικονομικά στοιχεία και αποκτά μεγαλύτερη άνεση με το να καθοδηγεί τις αγορές αντί να τις ακολουθεί. Στην προσπάθεια να βασιστεί περισσότερο σε στρατηγική παρά σε τακτικές, η Fed θα καταφέρει, και πρέπει να το κάνει, να στρέψει και σε άλλους τους προβολείς σε ό,τι αφοά τη χάραξη της οικονομικής πολιτικής. Αυτό περιλαμβάνει τους αμερικανικούς φορείς χάραξης πολιτικών που έχουν επιφορτιστεί με ζητήματα όπως τα δημόσια οικονομικά, το εμπόριο, η αγορά εργασίας και το ρυθμιστικό πλαίσιο, καθώς και άλλες συστημικά σημαντικές κεντρικές τράπεζες, με πρώτες της Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Τράπεζα της Ιαπωνίας.
Ενώ θα χρειαστεί να περιμένουμε για τη δημοσίευση των πρακτικών της συνεδρίασης της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Ανοιχτής Αγοράς (FOMC) σε μερικές εβδομάδες, το σκεπτικό της χθεσινής απόφασης για αύξηση των επιτοκίων και αλλαγή πολιτικής είναι εμφανές στην ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά το τέλος της διήμερης συνεδρίασης. Και ήρθαν να το στηρίξουν οι δηλώσεις της Προέδρου της Fed, Janet Yellen στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε μετά την αύξηση των επιτοκίων. Πρόκειται για ένα σκεπτικό που ανταποκρίνεται τόσο σε εγχώριους, όσο και σε διεθνείς παράγοντες που επηρεάζουν τις οικονομικές προοπτικές και την ισορροπία κινδύνων.
Με την οικονομία συνεχίζει να επεκτείνεται με μέτριο ρυθμό, η Fed επισήμανε τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και χαιρέτισε την περαιτέρω ενίσχυση της αγοράς εργασίας. Εν τω μεταξύ, οι φορείς χάραξης πολιτικής της Fed πήραν θάρρος από την άνοδο του πληθωρισμού προς το μακροπρόθεσμο στόχο του 2%. Αυτοί οι εγχώριοι παράγοντες φαίνεται να συνοδεύονται από τον περιορισμό της ανησυχίας για πιθανές αντιξοότητες στην οικονομία των ΗΠΑ εξαιτίας των εξελίξεων στο εξωτερικό.
Με αυτό, το αναμενόμενο μονοπάτι που θα ακολουθήσει η Fed για την αύξηση των επιτοκίων -όπως αποτυπώνεται στο λεγόμενο ‘dot plot’, το οποίο καταγράφει τις προβλέψεις κάθε μέλους της FOMC ξεχωριστά- επιβεβαιώνει την πρόβλεψη για δύο ακόμη αυξήσεις φέτος και τρεις το 2018. Οι Κεντρικοί Τραπεζίτες ανέβαλαν τη λεπτομερή εξέταση πιθανής αλλαγής στη διαχείριση του ισολογισμού της Fed, γεγονός που δείχνει ότι η τράπεζα θα συνεχίσει να διακρατά ένα μεγάλο απόθεμα ομολόγων και διασφαλισμένων με πάγια τίτλων.
Όλα αυτά ήταν αναμενόμενα με βάση τα τελευταία σχόλια από την αγορά, η οποία αγωνίστηκε να προσαρμοστεί στην προσδοκία πως η αύξηση των επιτοκίων ήταν ολοένα πιο πιθανή στη συνεδρίαση αυτού του μήνα. Μόλις πριν από δύο εβδομάδες, όταν η αγορά έδινε μόλις 30% πιθανότητα για μια αύξηση στη συνεδρίαση του Μαρτίου, οι αξιωματούχοι φαίνεται να έδρασαν συντονισμένα για τον υπερτριπλασιασμό της προσδοκίας. Το πέτυχαν με έναν εντυπωσιακά γρήγορο και τακτικό τρόπο.
Αν και δεν αντικατοπτρίζεται ακόμη στις οικονομικές προβλέψεις της και το αντίστοιχο μελλοντικό μονοπάτι της επιτοκιακής πολιτικής, η Fed παρακολουθεί την πρόοδο που σημειώνεται στο να μεταφραστεί το τρίπτυχο φιλοαναπτυξιακών σχεδίων του Προέδρου Trump (φορολογική μεταρρύθμιση, απελευθέρωση και επενδύσεις σε υποδομές) σε πολιτικές που θα έχουν διάρκεια. Σε περίπτωση που η κυβέρνηση και το Κογκρέσο τα υλοποιήσουν, η Fed θα άλλαζε πρώτη την ισορροπία κινδύνων για να γίνει πιο hawkish και στη συνέχεια θα επιτάχυνε το χρονοδιάγραμμα των αυξήσεων επιτοκίων.
Η Fed υπήρξε για πολύ καιρό ο μοναδικός “παίκτης”. Ευτυχώς, βλέπει τώρα ένα παράθυρο για μια τακτική εξομάλυνση της πολιτικής. Αλλά αυτό δεν είναι ένα μονοπάτι που έχει αυτόματο πλοηγό. Η κεντρική τράπεζα -μαζί με την αμερικανική αλλά και την παγκόσμια οικονομία- χρειάζεται από τους άλλους φορείς χάραξης πολιτικής να παρέμβουν και να χρησιμοποιήσουν τα πιο κατάλληλα εργαλεία που διαθέτουν.